Mijn reis met Natural Horsemanship: paardentraining en beweging

Bijna twintig jaar geleden alweer dat ik in aanraking kwam met Natural Horsemanship en 'anders' werken met je paard. De aanleiding voor mij om verder te kijken dan de reguliere lessen die toen der tijd gegeven werden, was een pony genaamd Bono.

Ik was al enige jaren bezig om paarden/pony’s op te kopen die afgekeurd waren en voor de slacht stonden op de paardenmarkt in Utrecht. Ik wilde een verandering maken, al was het maar voor één paard (of pony).

Op de vroege maandagochtend ging ik samen met een vriendin weer naar de markt. Wanneer alle paarden verkocht zijn, blijven er altijd wat paarden over die opgekocht worden door de slachters. Deze gaan dan vaak op transport naar België of Frankrijk. Tussen alle dravers, oude paarden met doorgezakte ruggen en duidelijk zieke paarden stond daar een haflohengst. Onder de modder, met dreads in zijn manen en staart. Onrustig, kijkend om zich heen.

Ik werd voor gek verklaard dat ik interesse had. Hij staat er toch niet voor niets? Ik heb de gok genomen en hem gekocht. Thuis alsnog laten keuren door een dierenarts... hij was gezond!

Twintig was ik, en mijn liefde voor de paarden en mijn durf waren groter dan mijn kennis op dat moment :). Na een periode van gewenning ben ik begonnen met het beleren. Hij werd rond de vier geschat en had duidelijk nog weinig zorg en training gehad.

De gewenningsfase van het beleren verliep rustig en goed. De ruiter en het zadel accepteerde hij makkelijk. De fase van het doorrijden gaf meer uitdaging. Het leek wel een oude man! Al snel werd gedacht dat hij toch niet gezond was. Hij was zo mat, leek wel depressief! Een rondje dierenarts, kliniek Utrecht; ze konden het niet vinden.

Via via hoorde ik van een 'holistische dierenarts', Eric Laarakker. Bono ingeladen en op pad. Daar hoorde ik voor het eerst dat hij inderdaad depressief was door de vele veranderingen in zijn jonge jaren, welke hij moeilijk kon verwerken. Verhuizing, castratie, inrijden; het was hem een beetje te veel geworden en hij trok zich terug.

Door deze situatie werd ik me bewust dat ik eigenlijk nog heel weinig afwist van paarden en wilde me graag hierin scholen. Ik vond een holistische opleiding in België, de ISPH, en schreef me in. Er ging een wereld voor me open. Ik dank mijn basis dan ook aan Marion Robesin, oprichtster van de ISPH. Bij haar heb ik geleerd naar de paarden te kijken en te luisteren!

Ik had een goedlopende autorijschool op dat moment en volgde de opleiding voor mijn eigen ontwikkeling. In eerste instantie had ik niet de intentie om er mijn beroep van te maken. Hoe anders kan het lopen :).

Toch merkte ik na het afronden van de opleiding dat ik graag meer wilde weten over het trainen. Met name paarden met bewegingsproblemen hadden mijn aandacht. Twintig/vijftien jaar geleden was de relatie tussen trainen en fysieke problemen nog weinig bekend. Antoine de Both was de eerste toentertijd die de link legde tussen fysieke problemen en training. Vandaaruit begon mijn zoektocht in het verbeteren van bewegingsproblemen door training, ondersteund door behandeling. Na Bono volgden nog vele paarden die een tweede kans kregen en die bijdroegen aan mijn leerproces. Paarden met ernstige gedragsproblemen of ernstige bewegingsproblemen die afgeschreven of afgekeurd waren. Kan training deze paarden nog helpen?

Ondertussen zeg ik volmondig ja! In de meeste gevallen. Is een proces degeneratief en onomkeerbaar? Dan is het stabiliseren en het verminderen van de pijn door overbelasting om de kwaliteit van leven te behouden wellicht het hoogst haalbare. Komt de levenskwaliteit in het gedrang? Ook dan zul je je verantwoordelijk moeten nemen.

Echter, wanneer je erbij bent voordat het slijtageproces zijn werk heeft kunnen doen, is het daadwerkelijk verbeteren nog vaak mogelijk.

Ondertussen heb ik vele honderden paarden (en hun ruiters) geholpen om weer samen op een goede weg verder te gaan. En gelukkig... ondertussen is Natural Horsemanship en de relatie tussen training en bewegingsproblemen niet meer uniek en bijzonder. Steeds meer mensen raken zich bewust van de koppeling en de invloed van de training op de bewegingskwaliteit van het paard. Ook steeds meer instructeurs geven les op basis van Natural Horsemanship en biomechanica, klassieke of academische rijkunst. Dit is een superontwikkeling!

Ik dank mijn ontwikkeling aan de pioniers en de paarden die een tweede kans nodig hadden. Ondertussen ben ik alweer twintig jaar werkzaam als trainer en instructeur met specialisatie Natural Horsemanship en Klassieke/Akademische Rijkunst. Ik kan me geen mooier beroep voorstellen!